ZDROWIE – wg WHO Światowej Organizacji Zdrowia „to stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby, kalectwa i niepełnosprawności. Zdrowie fizyczne to prawidłowe funkcjonowanie wszelkich układów i narządów. Zdrowie psychiczne to zdolność do logicznego myślenia oraz umiejętność rozpoznawania i wyrażania uczuć, radzenie sobie ze stresem, lękiem i depresją. Zdrowie społeczne to prawidłowe funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie. Zdrowie duchowe to posługiwanie się powszechnie akcentowanymi warunkami i zasadami moralnymi oraz przekonaniami religijnymi.”
Program Szkoła Promująca Zdrowie (SzPZ) realizowany jest w Polsce od 1991 r. Popularyzację idei SzPZ rozpoczęto od trzyletniego projektu pilotażowego (1992-1995) pn.: „Szkoła Promująca Zdrowie”, zainicjowanego przez WHO/EURO, realizowanego pod kierunkiem prof. dr hab. Barbary Woynarowskiej. Projekt ten spowodował oddolne działania (ruch) szkół, zgodne ze strategią opracowaną w 14 tzw. szkołach projektowych oraz tworzenie sieci szkół promujących zdrowie na różnych poziomach. Pierwszą sieć utworzono w 1992 r. w b. woj. ciechanowskim.
Program ten rozwijany był w Polsce w ramach Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ESSzPZ), utworzonej w 1992 r., od 1 stycznia 2008 r. w Europejskiej Sieci Szkół dla Zdrowia w Europie – SHE, w wyniku porozumienia WHO/EURO, Rady Europy i Komisji Europejskiej. Polska została członkiem tej sieci w grupie pierwszych ośmiu krajów.
W ramach upowszechniania programu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci SzPZ − utworzono Zespół ds. Promocji Zdrowia w Szkole, powołano Krajowego Koordynatora ds. promocji zdrowia w szkole oraz wojewódzkich koordynatorów. Aktualnie we wszystkich województwach istnieją sieci szkół, w niektórych nawet funkcjonują sieci rejonowe, powiatowe lub miejskie, utworzone w celu łatwiejszego koordynowania i skuteczniejszego wspierania pracy szkół.
Dlaczego przystąpiliśmy do projektu?
Bursa to miejsce, które promuje zdrowy styl życia wśród wychowanków, wychowawców, pracowników. Wyposaża całą społeczność bursową w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania właściwych wyborów dla poprawy zdrowia i samopoczucia, uczy jak zdrowiej żyć oraz kształtuje poczucie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych, a przede wszystkim stara się prowadzić edukację prozdrowotną i ekologiczną.
Chcąc rozszerzyć działania prozdrowotne zainteresowała nas ideą Szkół Promujących Zdrowie. Pomysł spotkał się z akceptacją całej społeczności i w czerwcu 2016 roku zadeklarowaliśmy przystąpienie do Sieci Szkół (w naszym przypadku Bursy) Promujących Zdrowie i zostaliśmy umieszczeni na liście placówek będących w okresie przygotowawczym.
Ubiegamy się o certyfikat „Bursy Promującej Zdrowie” w ramach projektu „Bursa Akademią Zdrowia”. Przystąpienie do projektu stanowi dla nas podjęcie nowych zadań w celu poprawienia zdrowia całej społeczności bursowej ich kondycji fizycznej i szeroko pojętej promocji zdrowego stylu życia.
Od wielu lat prowadzimy w tym zakresie działania i wiele udało się nam już zrobić. Chcemy jednak podjąć działania bardziej systemowe, które następnie poddamy ewaluacji. Udział w projekcie będzie także okazją do zdobycia nowych doświadczeń i kompetencji, a także rozwinięcia współpracy.
Tworzenie Bursy Promującej Zdrowie to długofalowy proces, którego głównym założeniem jest dokonywanie zmian w ludziach i otaczającym ich środowisku. Jego prawidłowy przebieg jest możliwy dzięki zaangażowaniu dyrekcji, wychowanków, wychowawców, rodziców i pracowników niepedagogicznych.
We wrześniu 2016 roku został powołany Zespół do Spraw Promocji Zdrowia którego koordynatorem do dnia dzisiejszego jest p. Ewa Gasparewicz.
Skład Zespołu do Spraw Promocji Zdrowia w roku szkolnym 2020/2021:
– mgr Anna Agnieszka Niewiarowska – Dyrektor Bursy Szkolnej w Białymstoku Zespołu Placówek Oświatowych Nr 1 w Białymstoku
– Barbara Demianiuk – koordynator Dyrektora ds. wychowawczych
– Ewa Gasparewicz – wychowawca, koordynator
– Anna Gibulska – wychowawca
– Marta Iwanow – wychowawca
– Ewa Rzeszotarska – wychowawca
– Cezary Rzeszotarski – wychowawca
– Elżbieta Siemieniuk – wychowawca
– Alina Turczyńska – wychowawca
– Dorota Suchocka – wychowawca
– Luiza Tołoczko – specjalista do spraw kard i administracji
– Anna Trzeszczkowska – starszy intendent
– Weronika Czarkowska – wychowanka
Do zadań zespołu należy:
· inicjowanie, organizacja i koordynowanie działań związanych z promocją zdrowia w bursie,
· współudział w kształceniu wychowanków, wychowawców, pracowników w zakresie edukacji zdrowotnej,
· rozwijanie własnych umiejętności z zakresu promocji zdrowia,
· dokonanie ewaluacji podjętych działań,
· współpraca z wojewódzkim koordynatorem, zespołem wspierającym pracę bursy.
Opracowanie: Ewa Gasparewicz